Karaciğer biyopsisi, karaciğerden veya karaciğerde bulunan bir tümörden doku örneği alarak kesin tanı koymak için yapılan bir girişimdir. Bu işlem genellikle iğne biyopsisi yöntemiyle gerçekleştirilir ve bir görüntüleme tekniği eşliğinde yapılır. Kullanılan görüntüleme yöntemi genellikle ultrasondur. Karaciğer biyopsisi iki ana amaç için yapılır.

Farklı testler uygulanmasına rağmen tespit edilemeyen karaciğer hastalıklarını kesin teşhis etmek için biyopsi yapılır. Bu hastalıklar genellikle Hepatit B ve C virüsleriyle alakalı karaciğer hastalıklarıdır. Ayrıca ilaç zehirlenmesi, karaciğer yağlanması, karaciğerde demir ve bakır minerali birikimi gibi çeşitli karaciğer hastalıklarını teşhis etmek için de karaciğer biyopsisine ihtiyaç duyulabilir.

Karaciğerde tespit edilen tümörlerin kesin tanısını koymak için biyopsi yapılır. Biyopsi sayesinde tümörün iyi ya da kötü huylu olduğu belirlenir. Alınan doku örneği incelenir ve buna göre tedavi planlaması yapılır, tümörün cinsine karar verilir.

İğne ile yapılan tüm biyopsi işlemlerinde olduğu gibi, karaciğerde yapılan biyopsi işlemi de bazı riskler taşıyabilir. Ancak bu riskler genellikle ufak müdahalelerle kontrol altına alınabilir. Önemli komplikasyonlar nadir görülür ve işlem genellikle güvenlidir.

Biyopsi yapılacak hastanın, işlem öncesi kan sulandırıcı ilaçlar kullanıyorsa, bu konuda doktorunu bilgilendirmesi gerekmektedir. Doktor, bu ilaçların kullanımını işlem öncesi uygun bir şekilde durduracaktır. Biyopsi öncesi açlık süresi genellikle 8-12 saat arasında değişir. Bu, güvenlik açısından bir kural olarak uygulanır. Açlık süresinde hastanın tansiyon gibi kullanması gereken ilaçlar varsa, bu ilaçlar az su ile alınabilir.

Biyopsiden önce hastanın heyecanını ve korkusunu bastırmak için damardan sakinleştirici ilaçlar verilir. Bu ilaçların etkisi geçene kadar en az 6 saat hastanın araç kullanmaması gerekir. Biyopsiye başlamadan önce kan alınarak olası kanama riskleri kontrol edilir. Eğer hasta son 2 hafta içinde kan vermiş ve değerleri ölçülmüşse, yeniden kan almaya gerek kalmayabilir.

Uygulanacak tüm biyopsilerde iğnenin gireceği alan lokal anestezi kullanılarak uyuşturulur. Bu sayede iğnenin girdiği alanı hasta hissetmez. Karaciğer biyopsilerinde, karaciğer kapsülü geçilirken hasta çok hafif batma şeklinde ağrı yaşayabilir. Biyopsi işlemlerinde hastanın ağrılara maruz kalmaması için damardan rahatlatıcı ve ağrı kesici ilaçlar verilir. Verilen ilaçlar narkoz değildir; narkozun çok daha basit versiyonudur ve oldukça güvenlidir. Şayet hasta işlem anında tamamen uyumak isterse, genel anestezi ile tamamen uyutulması da sağlanabilir.

Tüm hazırlıklar tamamlandıktan sonra biyopsi yapılacak alan değerlendirilerek, bölgeye girilecek yer belirlenir. İğne girim yapılacak yer uyuşturulur. Özel biyopsi iğnesiyle karaciğere ulaşılır ve şüpheli doku alınır. İşlem yaklaşık olarak 5 dakika içinde tamamlanır. İğne biyopsilerinde genellikle ikili iğne sistemi tercih edilmektedir. Biyopsi uygulanacak alana tek iğne ile girilir ve ardından iğnenin içinde farklı bir iğne ile örnek alınır. Bu işlemin amacı, tek bir girişimle fazla örnek almaktır. Biyopside tek giriş, kanama olasılığını azaltır. Ayrıca bu işlem sayesinde yeterli miktarda sonuç alma şansı da artar ve işlemin tekrarlanmasına gerek kalmaz.

Biyopsi tamamlandıktan sonra hastadan ikinci defa kan alınır ve kanama riski kontrol edilir. Bu riski kontrol etmek için ultrason da kullanılabilir. Hasta aynı gün evine gönderilir.

Hastaların ileri dönemlerde yaşayabileceği kanama riski için mutlaka kontrol edilmesi gerekir. Bu amaçla hasta en az 2, en fazla 4 saat hastanede müşahede altında tutulur. Hasta evine gittikten sonra 1-2 saat dinlenmelidir. Biyopsinin ardından çok olmamak kaydıyla su içilebilir. Biyopsiden 2-3 saat sonra hastanın herhangi bir şikâyeti yoksa her türlü sıvı alabilir. Biyopsiden 4 saat sonra da hasta beslenebilir. Girişim yapılan yerde ya da omuzda ağrı söz konusuysa ağrı kesici ilaçlarla bu ağrı kontrol altına alınabilir.